Co to jest:
Budowa chemiczna hormonu ma decydujący wpływ na jego właściwości, sposób transportu i system działania hormonu na komórkę docelową. Hormony to substancje chemiczne będące nośnikami informacji, wytwarzane poprzez pojedyncze komórki, tkanki albo gruczoły i przenoszone do komórek docelowych, gdzie wywierają sukces biologiczny, regulując przebieg zachodzących w nich mechanizmów metabolicznych. Hormony produkowane poprzez wyspecjalizowane narządy, zwane gruczołami wydzielania wewnętrznego albo dokrewnymi, nazywane są hormonami gruczołów dokrewnych (gruczołowymi). Hormony przenoszone są na ogół poprzez płyny ustrojowe. Cechuje je specyficzność działania, co uwarunkowane jest działaniem na komórki docelowe za pośrednictwem odpowiednich receptorów komórkowych. Regulują metabolizm przez wpływ na syntezę albo aktywność enzymów i innych białek o charakterze regulatorowym i zmianę przepuszczalności błony komórkowej. Działają w sposób wolniejszy, lecz bardziej długookresowy niż sygnały elektryczne w układzie nerwowym. Z racji na budowę chemiczną wyróżnia się:– hormony będące pochodnymi amin i aminokwasów (na przykład adrenalina, tyroksyna, histoamina);– hormony oligo- i polipeptydowe będące małymi peptydami albo białkami (((na przykład cytokiny, wazopresyna, somatotropina, insulina);– hormony steroidowe będące pochodnymi cholesterolu (hormony kory nadnerczy i hormony gruczołów płciowych);– pochodne długołańcuchowych nienasyconych kwasów tłuszczowych (((((na przykład prostaglandyny, leukotrieny, tromboksany). Sposób działania hormonów zależy od ich charakteru chemicznego Dany hormon działa na komórkę, jeśli ta posiada swoisty dla niego receptor. Hormony steroidowe i tyroksyna przenikają poprzez błonę komórkową. Wywołują sukces biologiczny, jeśli tylko w komórce (cytoplazmie albo jądrze komórkowym) znajdują się właściwe dla nich receptory: enzymy albo białka regulatorowe genów. Połączenie z hormonem skutkuje uaktywnienie receptora. Białka regulatorowe genu połączone z hormonem dyfundują do jądra komórkowego. Tam zaktywizowane białko regulatorowe wiąże się ze specyficzną dla niego sekwencją regulatorową w DNA. skutkuje to transkrypcję określonego genu, a w końcowym efekcie syntezę odpowiedniego białka. Hormony peptydowe albo pochodne aminokwasów nie wnikają do komórek, lecz łączą się z receptorami błonowymi, specyficznymi dla każdego hormonu. Połączenie z receptorem skutkuje uwolnienie po wewnętrznej stronie błony komórkowej substancji przekaźnikowej, tak zwany drugiego przekaźnika, którym może być ((((((na przykład cAMP (cykliczny AMP), cGMP, jony Ca2+, tak zwany białko Ras. Przyrost poziomu drugiego przekaźnika w cytoplazmie inicjuje kaskadę wewnątrzkomórkowych reakcji, gdzie uczestniczą enzymy zwane kinazami białkowymi (ich podjednostka katalityczna zostaje odblokowana poprzez wtórny przekaźnik). Ostatecznie następuje zaktywowanie określonego białka regulatorowego genu, czego końcowym efektem jest – podobnie jak w razie hormonów steroidowych – synteza odpowiedniego białka, (((((((na przykład enzymatycznego ( tak zwany genetyczny sukces hormonu – działanie wolne). Kinazy mogą także uaktywniać enzymy już istniejące w cytoplazmie (pozagenetyczny sukces hormonu – działanie szybkie). Zapamiętaj Cząsteczkami sygnałowymi używanymi do przekazu informacji poprzez komórki mogą być białka, peptydy, aminokwasy, nukleoidy, steroidy, pochodne kwasów tłuszczowych, a nawet rozpuszczone gazy. Z racji na sposób komunikowania wyróżnia się: hormony, mediatory lokalne, neuroprzekaźniki, cząsteczki sygnałowe działające w kontakcie bezpośrednim. Wybrane cząsteczki sygnałowe działające przez odpowiednie receptory (receptory współpracujące z ( tak zwany białkami G) wpływają na aktywność enzymu cyklazy adenylowej, a poprzez to zmieniają stężenie cząsteczki informacyjnej – cyklicznego AMP (cyklaza adenylowa przekształca ATP w cAMP).
Czym jest Budowa i sposób działania znaczenie w słowniku Objawy i skutki B .
