Definicja Zespół Jelita Nadwrażliwego

Co znaczy: polecany specjalista: internista z łaciny: colon irritabile, z angielskiego: Irritable Bowel Syndrome, IBS Nazywany także zespołem jelita drażliwego, jest przewlekłą chorobą układu pokarmowego. IBS ma charakter czynnościowy i polega na zaburzeniach rytmu wypróżniania z towarzyszącymi im bólami brzucha. Chorobie nie towarzyszą z kolei jakiekolwiek zaburzenia organiczne ani biochemiczne organizmu, jak dotąd nie znane są również powody jej powstawania. Zespół jelita drażliwego objawia się z reguły pomiędzy 30 a 40 r. ż. Dotyka ok. 10-20% ludzi dorosłych (głównie kobiety). Choroba stanowi ok. 50% schorzeń zgłaszanych gastroenterologom. Mimo uciążliwych symptomów do lekarza zgłasza się jedynie ok. 10% pacjentów odczuwających dolegliwości. Objawy biegunka ból brzucha ból głowy częste oddawanie moczu duszność kołatanie serca nudności odbijanie osłabienie pocenie się wymioty wzdęcia zaparcia Podział Wyróżnia się trzy typy zaburzeń biegunkowy – więcej niż 3 wypróżnienia w ciągu dnia, papkowaty albo wodnisty stolec, parcie na stolec zaparciowy – mniej niż 3 wypróżnienia w tygodniu, twardy albo "bobkowaty" stolec, spory wysiłek towarzyszący defekacji mieszany powody Choroba ma charakter idiopatyczny, co znaczy, iż pojawia się spontanicznie, a jej powody nie są znane. Wśród czynników mogących mieć wpływ na rozwój choroby wymienia się: nadmierny rozrost flory bakteryjnej(tak zwany SIBO) – pojawia się w ok. 84% przypadków zaburzenia czucia trzewnego i funkcji motorycznej jelit, co potwierdzają badania: niski próg bólowy odbytnicy rozszerzanej balonem zwiększona odpowiedź ruchowa jelita grubegona pobudzanie niektórymi lekami, hormonami albo pokarmem zmiany w sferze psychicznej – u 70-90% pacjentów pojawiają sięzaburzenia osobowości, niepokój albo depresja spożywanie pokarmów ubogoresztkowych przebycie infekcji jelitowej (na przykładczerwonki) – u chorych stwierdzono powiększenie liczby komórek endokrynnych jelit i wzrost poziomu serotoniny w takich komórkach zmiany aktywności w obszarach kory mózgowej odpowiedzialnych za odczuwanie bólu (nowe badania) Diagnoza Wg Kryteriów Rzymskich III (z 2006r.) zespół jelita nadwrażliwego rozpoznaje się, gdy: występuje ból albo dyskomfort (a więc przewlekłe odczucie nie określane jako ból) w jamie brzusznej dolegliwości trwają przynajmniej trzy dni w miesiącu, poprzez ostatnie trzy miesiące bólowi albo dyskomfortowi towarzyszą przynajmniej dwa z trzech poniższych symptomów: pomniejszenie/ ustąpienie dolegliwości po wypróżnieniu początek symptomów związany ze zmianą częstości wypróżnień początek dolegliwości wiążący się ze zmianą wyglądu stolca W celu wykluczenia przyczyn organicznych zaburzeń wykonuje się następujące badania: test wodorowy morfologia krwi OB badanie biochemiczne krwi badanie ogólne moczu badanie kału w kierunku obecności pasożytów i krwi utajonej posiewy bakteriologiczne stolca rektoskopia albo fibrosigmoidoskopia Dodatkowo, w zależności od sytuacji przeprowadza się również: test tolerancji laktozy albo 2-tygodniowa próba z dietą bezlaktozową wlew kontrastowy doodbytniczy albo kolonoskopia u osób powyżej 45 roku życia w razie pozytywnego wywiadu rodzinnego w kierunku raka brak poprawy USG albo tomografia komputerowa jamy brzusznej badanie radiologiczne jelita cienkiego ( w razie obfitejbiegunki) badanie radiologiczne albo endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego (( w razie dyspepsji) oznaczenie stężenia kwasu 5-hydroksyindolooctowego w moczu, i chromograniny A, gastryny, VIP i hormonów tarczycywe krwi W procesie diagnostycznym należy wykluczyć takie choroby, jak: nieswoiste i swoiste (infekcyjne) zapalenia jelit uchyłki okrężnicy biegunkau osób nadużywających środków przeczyszczających celiakia nowotwory jelita grubego: rak, gruczolak kosmkowy guzy endokrynne: gastrinoma, VIPoma, rakowiak choroby metaboliczne: nadczynność tarczycy, cukrzyca, niedobór laktazy Leczenie Nie istnieje sposób całkowitego wyleczenia choroby, leczenie ma na celu łagodzenie symptomów. Zaleca się unikanie stresów i wykorzystywanie odpowiedniej diety. Przyjmowany pokarm powinien być bogaty we włókna roślinne (((na przykład błonnik), z kolei ubogi w węglowodany i potrawy powodujące wzdęcia (((((na przykład fasola, kapusta, brukselka). Należy unikać kawy i alkoholu. Pacjentom cierpiącym na biegunkę i bóle brzucha poleca się powiększenie spożycia otrębów. Dodatkowo podaje się leki wspomagające dostosowane do postaci choroby, przy zaparciach: środki antycholinergiczne (bromek oksyfenonium), drotawerynę, mebewerynę albo trimebutynę, a przy biegunkach: rifaksyminę, difenoksylat, loperamid, cholestyraminę. W zwalczaniu wzdęć skuteczne są: rifaksyminę, symetykon, dimetykon. W ostatnich badaniach stwierdzono, iż łagodzeniu symptomów może służyć również melatonina przyjmowana przed snem.